Achtergrond
Bij katten bestaan verschillende soorten bloedgroepen, waarvan het AB-systeem de meest gebruikte is. Bij dit systeem hebben katten bloedgroep A, B of AB.
De van nature aanwezige hoge aantallen van anti-A antilichamen in bloedgroep B katten, zorgt ervoor dat rode bloedcellen met bloedgroep A kapot gaan als ze in contact komen met bloed van bloedgroep B. Dit is bijvoorbeeld het geval bij isoerythrolysis neonatalis (IN). IN is een reactie die kan ontstaan als een poes met bloedgroep B wordt gedekt door een kater met bloedgroep A en er daardoor kittens worden geboren met bloedgroep A. Als deze kittens gedurende de eerste levensdagen biest (moedermelk) drinken, absorberen ze uit de biest de anti-A antilichamen die de moederpoes met bloedgroep B heeft aangemaakt. Dit beschadigt de rode bloedcellen van het kitten, wat leidt tot een mogelijk dodelijke bloedarmoede. Hierom is het voor fokkers belangrijk om de bloedgroep van de potentiële moederpoes te onderzoeken voorafgaand aan de dekking, zo kan het risico op IN en dus kittensterfte zo veel mogelijk voorkomen worden.
DNA-testen K793 en K300
DNA-test K793, beschikbaar voor alle rassen*, analyseert twee varianten van het recessieve b allel dat wordt geassocieerd met bloedgroep B. Door beide varianten samen te testen, is het mogelijk om de aanwezigheid van bloedgroep B in katten op genetisch niveau aan te tonen. Omdat er nog steeds nieuwe varianten worden ontdekt, is het mogelijk dat het genetische resultaat van deze test niet overeenkomt met de conventionele bloedgroepbepaling (serologie).
DNA-test K300, beschikbaar voor Ragdolls, analyseert één variant van het AB allel en is geassocieerd met bloedgroep AB in Ragdolls. Katten van andere rassen met bloedgroep AB hebben niet de variant die wordt geanalyseerd met deze DNA-test, daarom zal er minstens nog één andere variant voor het AB allel moeten zijn die zorgt voor bloedgroep AB in andere rassen. De genetische details van deze variant zijn nog onbekend.
Serologische test K712
Een andere manier om bloedgroepen te bepalen is serologie. Deze methode geeft geen informatie over de genetische achtergrond op een directe manier en is daarom niet geschikt om als enige methode voor bloedgroepbepaling te gebruiken bij het maken van fokkeuzes. Als DNA-testen (K300 en/of K793) geen eenduidig resultaat geven (type A of AB), kan de serologische test worden gebruikt om onderscheid te maken tussen de verschillende bloedgroepen.
Bloedgroeptypering middels serologie wordt met name gebruikt voor bloedtransfusies en kan alleen worden uitgevoerd op volbloed (EDTA of heparine).
Interpretatie van resultaten
Katten met twee kopieën van een van de twee b allelen hebben bloedgroep B. Katten met één kopie van een van de twee b allelen is drager van b en heeft dus ofwel bloedgroep A ofwel bloedgroep AB, dit is afhankelijk van welk tweede allel aanwezig is.
Ragdolls met twee kopieën van het AB allel hebben bloedgroep AB. Ragdolls met één kopie van het AB allel zijn drager van AB en hebben ofwel bloedgroep A ofwel bloedgroep AB, dit is afhankelijk van welk tweede allel aanwezig is.
Houd er rekening mee dat het met onze DNA-testen niet mogelijk is om onderscheid te maken tussen bloedgroep A of AB als alleen test K300 (alleen voor Ragdolls) of test K793 (alle rassen*) wordt uitgevoerd. Om onderscheid te maken tussen bloedgroep A en AB kan de serologische test, K712, worden gebruikt. Voor Ragdolls adviseren we om zowel test K300 als test K793 uit te laten voeren voor het meest betrouwbare resultaat.
Interpretatie bloedgroep (alle rassen *) – K793
| Genetisch resultaat | Genotype | Interpretatie |
|---|---|---|
| Geen b allel | N/N | Kat heeft bloedgroep A of AB** |
| Één kopie van een van de twee b allelen | N/b | Kat heeft bloedgroep A of AB** |
| Twee kopieën van de b allelen | b/b | Kat heeft bloedgroep B |
| Geen uitspraak | – | De bloedgroep kan niet worden bepaald, de kat heeft bloedgroep A, B of AB. De serologische bloedgroepbepaling, test K712, kan extra informatie geven. |
Interpretatie bloedgroep (Ragdoll) – K300
| Genetisch resultaat | Genotype | Interpretatie |
|---|---|---|
| Geen AB allelen | N/N | Kat heeft bloedgroep A of B*** |
| Één kopie van het AB allel | N/AB | Kat heeft bloedgroep A of AB** |
| Twee kopieën van het AB allel | AB/AB | Kat heeft bloedgroep AB |
Interpretatie bloedgroep (Ragdoll) – K300 en K793 gecombineerd
| Resultaat K300 | Resultaat K793 | Interpretatie |
|---|---|---|
| N/N | N/N | Kat heeft bloedgroep A |
| N/AB | N/N | Kat heeft bloedgroep A |
| AB/AB | N/N | Kat heeft bloedgroep AB |
| N/N | N/b | Kat heeft bloedgroep A |
| N/AB | N/b | Kat heeft bloedgroep AB |
| N/N | b/b | Kat heeft bloedgroep B |
*Sommige kattenrassen zoals de Siamees, Burmees en Oosters Korthaar hebben geen b allel
** Houd er alsjeblieft rekening mee dat het met onze DNA-testen niet mogelijk is om onderscheid te maken tussen bloedgroep A en AB. Om onderscheid te maken tussen bloedgroep A en AB kan serologische test K712 worden gebruikt om extra informatie te verkrijgen.
*** Houd er alsjeblieft rekening mee dat het niet mogelijk is om onderscheid te maken tussen bloedgroep A en B in Ragdolls met alleen test K300, DNA-test K793 kan worden gebruikt om extra informatie te verkrijgen.